احکام روزه‌ى مسافر
"بسم الله الرحمن الرحیم"
احکام روزه (استفتائات روزه بر اساس فتوای مقام معظم رهبری)
احکام روزه‌ى مسافر
توجه: آن‌چه اين‌جا آمده، برخى از احکام اختصاصى روزه‌ى مسافر مى‌‌باشد. جهت اطلاع از ساير احکام سفر (وطن، قصد اقامت، سفر شغلى و ...) به جزوه «احکام سفر» مراجعه فرماييد.
206. کسى که در ماه رمضان مسافرت مى‌‌کند در هر موردى که نماز را بايد شکسته بخواند نبايد روزه بگيرد. و در هر مورد که بايد نماز را چهار رکعتى (تمام) بخواند، مانند مسافرى که ده روز در يک محل قصد ماندن مى‌‌کند يا اينکه مسافرت شغل اوست، واجب است روزه را نيز به جا بياورد.
207. مسافرت در ماه رمضان هر چند براى فرار از روزه باشد جايز است. البته بهتر است به سفر نرود مگر اينکه سفر براى کار نيکو يا لازمى باشد.
سفر براى فرار از روزه
208. آيا مسافرت عمدى در ماه رمضان به قصد افطار و فرار از روزه گرفتن، جايز است؟
ج. مسافرت در ماه رمضان اشکال ندارد، و در صورت مسافرت، ولو اينکه براى فرار از روزه باشد، افطار بر او واجب است.
209. کسى که در ماه رمضان مسافرت کرده، آيا علاوه بر قضا، بايد کفّاره هم بدهد؟
ج) خير، تنها قضاى روزه‌ها واجب است و کفّاره ندارد؛ ولى اگر قضاى روزه‌ها را تا ماه رمضان سال بعد به تأخير اندازد، به جهت تأخير، بايد براى هر روز يک مدّ طعام کفّاره بدهد.
روزه قضا و سفر در تنگى وقت
210. شخصى که روزه‌ى معينى بر عهده‌ى او مي‌باشد و يا اينکه چند روز قضا دارد و وقت آن ضيق شده است، مىتواند به سفر برود؟ و اگر در سفر است، آيا لازم است قبل از ماه رمضان از سفر مراجعت کند و روزه‌هايش را بگيرد؟
ج) رفتن به سفر براى او اشکال ندارد و اگر در سفر است لازم نيست مراجعت کند که آن روز يا چند روز را روزه بگيرد؛ چون کسى که در سفر است، روزه از او برداشته شده است همانند ماه مبارک، و تفاوتى هم بين اقسام روزه نيست.
روزه قضا در سفر
211. آيا گرفتن روزه‌هاى قضا، در سفر صحيح است؟
ج) خير، جايز نيست.
روزه مستحبى براى مسافر
212. آيا مسافر مىتواند روزه مستحبى بگيرد؟
ج) خير، گرفتن روزه مستحبى در سفر جايز نيست؛ مگر در مدينه طيبه که براى بر آورده شدن حاجت، مىتواند سه روز، روزه مستحبى بگيرد و احتياط آن است که روز چهار شنبه، پنج شنبه و جمعه را اختيار کند.
روزه طلاب در سفرهاى تبليغى
213. اگر يکى از طلاب علوم دينى قصد داشته باشد تبليغ را شغل خود قرار دهد، آيا با اين فرض مىتواند در سفر نماز خود را تمام بخواند و روزه هم بگيرد؟ اگر شخصى براى کارى غير از تبليغ و ارشاد يا امر به معروف و نهى از منکر مسافرت نمايد، نماز و روزه‌اش چه حکمى دارد؟
ج) اگر عرفاً تبليغ و ارشاد يا امر به معروف و نهى از منکر شغل و کار او محسوب شود، در سفر براى انجام آن کارها حکم مسافرى را دارد که به‌خاطر شغل و کارش سفر مى‌‌کند، و اگر زمانى براى کارى غير از ارشاد و تبليغ مسافرت کرد، در آن سفر مانند ساير مسافران نمازش شکسته است و روزه او صحيح نيست.
رفتن به سفر و بازگشت از سفر
رسيدن به محل اقامت بعد از ظهر
214. اگر به جايى سفر کنم که قصد دارم ده روز در آنجا بمانم ولى بعد از اذان ظهر به آنجا برسم آيا روزه آن روز صحيح است؟
ج) روزه آن روز صحيح نيست و بايد قبل از اذان ظهر در محل اقامت ده روز باشيد.
215. اگر شخصى بخواهد قبل از زوال به محل اقامتش برسد، ولى در راه به‌خاطر پيشامد حادثهاى نتواند در زمان معيّن به مقصد برسد، آيا روزه او اشکال دارد و آيا کفّاره بر او واجب است يا فقط قضاى روزه آن روز را بايد به جا آورد؟
ج. روزه‌اش در سفر صحيح نيست و بر او فقط قضاى روزه آن روزى که پيش از ظهر به محل اقامتش نرسيده، واجب است و کفّارهاى هم ندارد.
شک در رسيدن به وطن وقت اذان ظهر
216. روزه‌ى مسافرى که صبح به مقدار بيشتر از حدّ شرعى (سى کيلومتر) از وطن خود دور مى‌‌شود، اگر قبل از ظهر برگشت ولى شک دارد که به اذان ظهر رسيده يا نه، حکمش چيست؟
ج) در صورت شک، روزه صحيح است.
افطار در وطن و رسيدن به مقصد قبل از غروب
217. اگر روزهدارى هنگام غروب در سرزمينى افطار کرده باشد و سپس با هواپيما به جايى مسافرت کند که خورشيد در آن هنوز غروب نکرده است، روزه آن روز او چه حکمى دارد؟ آيا تناول مُفطرات براى او در آنجا قبل از غروب خورشيد جايز است؟
ج) روزه او صحيح است و تناول مُفطرات در آن مکان قبل از غروب خورشيد با فرض اينکه در وقت غروب در سرزمين خود افطار کرده، براى او جايز است.
اختلاف مبدأ و مقصد سفر در رؤيت هلال عيد
218. من در خارج از کشورم زندگى مى‌‌کنم و در ماه رمضان روزه مى‌‌گيرم ولى دو روز مانده به عيد در حالى که 28 روز روزه گرفته‌ام، با پروازى که دو ساعت طول مى‌‌کشد به کشورم برمى‌‌گردم و در آنجا هلال عيد فطر را مى‌‌بينم وظيفه‌ام چيست؟
ج) اگر در بدو ورود به وطن مشخص باشد که آن روز شرعاً روز عيد است بايد يک روز، روزه ماه مبارک رمضان را در فرض سؤال قضا کنيد.
219. در صورت اختلاف افق، اگر شخصى در منطقه‌اى که حلول ماه رمضان ثابت شده روزه گرفته و قبل از تمام شدن ماه به منطقه‌اى سفر کند که بر اساس افقش ماه رمضان يک روز ديرتر حلول کرده و بقيه ماه را در منطقه جديد سپرى کند، و در اين سال ماه رمضان سى روزه باشد، در اين صورت روز آخر ماه رمضان براى او روز سى و يکم مى‌‌شود. آيا بايد روزه بگيرد و يا افطار نمايد؟
ج) اگر به منطقه‌اى برسد که از ماه رمضان يک روز مانده باشد، واجب است که آن را روزه بگيرد، هرچند ماه رمضان نسبت به تعداد روزهايى که روزه گرفته سى و يک روز شود.
220. شخصى از اول ماه رمضان تا بيست و هفتم ماه را در وطن خود (بندر ديّر) روزه گرفته و در صبح روز بيست و هشتم به دبى مسافرت کرده و در روز بيست و نهم به آنجا رسيده و متوجه شده که در آنجا عيد اعلام شده است، او اکنون به وطن خود برگشته، آيا قضاى روزه‌هايى که از وى فوت شده، واجب است؟ اگر يک روز قضا نمايد، ماه رمضان نسبت به او بيست و هشت روز مى‌‌شود و اگر بخواهد دو روز قضا کند، روز بيست و نهم در جايى بوده که در آنجا عيد اعلام شده بود، اين شخص چه حکمى دارد؟
ج) در فرض سؤال قضاى دو روز بر او واجب است.
نذر روزه در سفر
روزه مستحبى با نذر در سفر
221. 1. اگر خورشيد طلوع کرده و کسى تصميم به روزه مستحبّى داشته باشد و بداند که بعد از ساعتى قبل از ظهر به سفر مى‌‌رود، آيا مىتواند نذر روزه کرده و روزه بگيرد و مسافرت ضررى به روزه‌اش نزند؟
2. اگر در حال سفر و در روز تصميم به روزه مستحبّى بگيرد، آيا همين‌که نذر روزه کند و بلافاصله روزه بگيرد کفايت مى‌‌کند و روزه‌اش صحيح است؟
3. آيا در روزه نذرى (للهِ عليّ که امروز را روزه بگيرم) شرط است که نذر قبل از فجر (اذان صبح) باشد، يا اينکه بعد از فجر و هر وقتى تا قبل از غروب هم مُجزى است؟
ج) در روزه نذرى بنابر احتياط واجب بايد نذر در حضر (غير سفر) و قبل از طلوع فجر روزى باشد که قصد روزه گرفتن داريد، بنابراين نذر در روز نسبت به روزه همان روز، و يا نذر روزه در حال سفر بنابراحتياط واجب صحيح نيست.
222. شخصى که مُفطرى انجام نداده، در سفر مثلاً در ساعت ده نذر مى‌‌کند که امروز را روزه مى‌‌گيرم، آيا نذر او صحيح است يا بايد نذر قبل از سفر و قبل از طلوع فجر باشد؟
ج) روزه مستحبى در سفر که با نذر صحيح است، بنابر احتياط واجب مشروط است به اين که نذر در حَضَر منعقد شده باشد.
نذر روزه در سفر در ماه رمضان
223. کسى که در ماه رمضان در سفر است، آيا مىتواند نذر کند روزه بگيرد؟
ج) خير، جايز نيست.
نذره روزه در سفر با داشتن روزه قضا
224. با وجود اينکه روزه قضا دارم، آيا مى‌‌توانم روزه نذرى بگيرم؟ مثلاً نذر کنم که اگر خداوند در روز عرفه نصيبم گرداند که به زيارت حضرت زينب (سلام‌الله عليها) بروم، آن روز را روزه بگيرم. آيا چنين نذرى صحيح است؟ چون آنجا مسافرم و روزه قضا هم به گردنم هست.
ج) اگر در حضر (قبل از سفر) نذر کنيد که در روز معيّنى در سفر روزه بگيريد، نذر و روزه نذرى‌تان صحيح است، هرچند قضاى روزه واجب بر عهده‌تان باشد.
انتهای پیام