شرايط وجوب روز(استفتائات روزه بر اساس فتوای مقام معظم رهبری)

احکام و استفتاء از دفتر حضرت ایت الله خامنه ای

"بسم الله الرحمن الرحيم"
استفتائات جدید مقام معظم رهبری

شرايط وجوب روز
7. روزه بر افرادى واجب است که واجد شرايط زير باشند:
ـ بلوغ.
ـ عقل.
ـ قدرت.
ـ بى‌هوش نبودن.
ـ مسافر نبودن.
ـ حايض و نفسا نبودن.
ـ ضررى نبودن روزه.
ـ حَرَجى نبودن روزه.
مشقت در گرفتن روزه
مشقت در گرفتن روزه

ناتوانى از گرفتن روزه در آغاز بلوغ
8. دخترى که به سن تکليف رسيده، ولى به علت ضعف جسمانى توانايى روزه گرفتن ندارد، و بعد از ماه مبارک رمضان هم نمى‌‏تواند قضاى آن را به جا آورد تا اين‌که ماه رمضان سال بعد فرا مى‌‌‏رسد، چه حکمى‌‌ دارد؟
ج) ناتوانى از گرفتن روزه و قضاى آن به مجرد ضعف و عدم قدرت موجب سقوط قضاى روزه نمى‌‌‏شود، بلکه قضاى روزه‌‏هاى ماه رمضان که از او فوت شده، بر وى واجب است.

9. دخترانى که تازه به سن تکليف رسيده‌‏اند و روزه گرفتن بر آن‌ها مقدارى مشکل است، چه حکمى‌ دارند؟ آيا سن بلوغ شرعى دختران اکمال نه سال قمرى است؟
ج) بنا بر نظر مشهور، بلوغ شرعى دختران همان تکميل نه سال قمرى است که در اين هنگام روزه بر آن‌ها واجب است و ترک آن به مجرد بعضى از عذرها جايز نيست، ولى اگر روزه گرفتن براى ايشان ضرر داشته باشد يا تحمل آن برايشان همراه با مشقت زياد باشد، افطار براى آن‌ها جايز است.

10. اگر دختر نه ساله‌‏اى که روزه بر او واجب شده، به دليل دشوارى، روزه‌‏اش را افطار نمايد، آيا قضا بر او واجب است يا خير؟
ج) قضاى روزه‌‌‏هايى که از ماه رمضان افطار کرده، بر او واجب است.

11. من بر اثر ضعف جسمانى از ابتداى سن بلوغ تا دوازده سالگى روزه نگرفته‌‏ام، در حال حاضر چه تکليفى دارم؟
ج) واجب است روزه‌‌‏هايى را که در ماه مبارک رمضان نگرفته‏‌ايد با اين‌که به سنّ تکليف رسيده بوديد، قضا کنيد، و اگر افطار روزه ماه رمضان عمدى و اختيارى و بدون عذر شرعى بوده، کفّاره هم بر شما واجب است.

12. کسى که در اوائل سن تکليف بر اثر ضعف و عدم توانايى، نتوانسته روزه بگيرد، آيا فقط قضا بر او واجب است يا قضا و کفّاره با هم بر او واجب است؟
ج) اگر گرفتن روزه براى او حرجى نبوده و عمداً افطار کرده، علاوه بر قضا، کفّاره نيز بر او واجب است و اگر خوف داشته باشد که اگر روزه بگيرد مريض شود، فقط قضاى روزه‌‏ها بر عهده او مى‌‏باشد.

افطار به‌خاطر مشقت در اثناى روز
13. اگر شخصى جهت شغلى که دارد و نمى‌‌تواند آن را رها کند روزه برايش حرجى باشد و همچنين افراد کم سن و سال که روزه گرفتن براى آن‌ها مشقّت شديد دارد، آيا از اوّل روز مى‌‌توانند افطار کنند يا اين‌که حکم ديگرى دارند؟
ج) در فرض سؤال، هر وقت دچار حرج و مشقّت شد، مى‌‌تواند افطار کند و احتياط واجب اين است که به مقدار ضرورت افطار کرده و در بقيه روز امساک نمايد.
راه‌هاى ثبوت اول ماه
14. آيا اول ماه مبارک رمضان و آخر آن با رؤيت هلال ثابت مى‌‏شود يا با تقويم، هرچند ماه شعبان سى روز نباشد؟
ج) اول يا آخر ماه رمضان با رؤيت شخص مکلّف يا با شهادت دو فرد عادل يا با شهرتى که مفيد علم است يا با گذشت سى روز و يا به وسيله حکم حاکم ثابت مى‌‏شود.

15. در محل سکونت من بدون رويت هلال ماه و به صِرف گذشتن 30 روز از شعبان جمعه را اول ماه رمضان اعلام نمودند، در حالى‌ که اول شعبان هم به تحقيق معلوم نبود. لذا استدعا دارد تکليف حقير و ساير دوستان در استفاده از شب‌هاى پر فيض قدر و قرائت دعاى روزانه و اعمال مخصوص برخى شب‌ها و روزها را معيّن فرماييد.
ج) بعد از گذشتن سى روز از ماه شعبان حکم به اول ماه رمضان مى‌شود هرچند هلال ماه رمضان را نديده باشند، ليکن به شرط آن‌که اول ماه شعبان به طريق شرعى ثابت شده باشد وگرنه گذشت سى روز اعتبار ندارد. ليالى متبرّکه‌ى قدر وجود واحد مستمرّ است و در درک فضيلت شب قدر و درک فضيلت ادعيه‌ى خاصه‌ى زمان‌هاى خاصى از ماه مبارک رمضان، اگر خصوصيت زمان براى مکلّف محرز نباشد، مى‌‌تواند با احتياط و تکرار عمل، آن فضيلت را درک کند.
علم به حلول ماه رمضان در ميان روز
16. اگر پيش از ظهر اعلام کردند که امروز اول ماه رمضان است؛ تکليف روزه آن روز چه مى‌‏شود؟
ج) اگر مبطلات روزه را مرتکب نشده، بنابر احتياط واجب بايد نيّت روزه کند و روزه بگيرد و بعداً نيز آن روز را قضا کند و اگر يکى از آنها را مرتکب شده، روزه او باطل است؛ ولى (به احترام ماه رمضان) بايد تا اذان مغرب از کارى که روزه را باطل مى‌‏کند، خوددارى نموده و بعد از ماه رمضان آن روز را قضا کند.
روزه در صورت عدم ثبوت اول ماه
17. اگر تعيين اول ماه رمضان و عيد سعيد فطر به علت عدم امکان رؤيت هلال اول ماه به سبب وجود ابر در آسمان يا اسباب ديگر، ممکن نباشد و سى روز ماه شعبان يا ماه رمضان کامل نشده باشد، آيا براى ما که در ژاپن زندگى مى‌‏کنيم، جايز است که به افق ايران عمل کرده و يا به تقويم اعتماد کنيم؟ وظيفه ما چيست؟
ج) اگر اول ماه از طريق رؤيت هلال حتى در افق شهرهاى مجاورى که اتحاد افق دارند، و يا از طريق شهادت دو فرد عادل و يا از طريق حکم حاکم ثابت نشود، بايد احتياط کرد تا اول ماه ثابت شود.
اختلاف نظر مراجع تقليد در ثبوت عيد فطر
18. اگر بين مراجع تقليد در ثبوت عيد فطر، اختلاف پيش آيد، وظيفه مکلف چيست؟ آيا هر مقلّد بايد به نظر مرجع تقليد خود مراجعه کند؟
ج) در ثبوت اول ماه تقليد راه ندارد، بلکه اگر شخص از گفته و اعلام نظر مرجع تقليد، اطمينان به رؤيت ماه پيدا کند، بايد روزه خود را افطار کند و اگر شک داشت، بايد آن روز را روزه بگيرد.

انتهای پیام

لطفا نظر خود را بنویسید